Bebeklerin Giyimi

Bebekler de fazla giydirildikleri zaman aşırı sıcak olur ve az giydirildiklerinde de üşürler hepimiz gibi. Ülkemizde ebeveynler abartılı şekilde kalın giydirme eğilimindeler.

Bebekler yetişkinlere göre ortam ısısından daha kolay etkilenirler. Yani giysiler ortam sıcaklığına göre ayarlanmalıdır. Özellikle ilk 1 ayda bebekler ısı değişikliklerine çok hassastır. Soğuk ortamlarda hızla ısı kaybedip hipotermi oluşabileceği gibi sıcak ortamlarda da ısı atma mekanizmaları iyi çalışmadığı için ateş yüksekliği (hipertermi) oluşabilir. Bebekler üşüdüğünde huzursuzlaşır, solunum hızı artar eller ayaklar soğuktur ciltte morumtrak dalgalı bir hal alır.

Özellikle vücudun uç kısımları erken olarak soğumaya başlar. Aşırı sıcak ya da fazla giydirildiğinde ise bebek gene huzursuzdur, cilt sıcak ve biraz kızarık olabilir kalp hızı hafif artmıştır. Ateş yükselebilir. Ülkemizde bebeklerin zıbın kullanımı çok yaygındır. Zıbınlar genellikle ısıyı tutmayan ve karmaşık bir şekilde bağlanarak giyilen kıyafetlerdir. Bunun yerine daha pratik giydirilen bady şeklindeki pamuklu ve fazla tekstil boyası içermeyen kıyafet önerilir.

Organik pamuktan üretilen doğal boyalar kullanan badyler olabilir. Mevsimine göre ince ya da kalın olmak üzere tulum şeklinde dış giysisi giydirilebilir. Ufak bebeklerde ellerde eldiven ve ayaklarda çorap olmalıdır. Bebeklerin vücutlarına göre başları büyük olduğu için ısı kaybını önlemek için şapka ya da pamuklu kumaştan başlık kullanılmalıdır (başlıkların aşağı kayıp ağız ve burnu tıkamasına dikkat edilmeli). Günün şartlarına göre 1-2 kez kıyafetini değiştirmek gerekebilir. Bebeklerin giysisinde önemli noktalardan diğeri de bebeğin aşırı sıkı ya da çok bol giydirilmesidir.

Bebek içinde rahat hareket etmeli ve elbiseler bebeği hafifçe sarmalıdır. Özellikle kundak ya da benzeri kıyafetlerden, göğsünü, karnını başını kuşaklarla sarmaktan kaçınmalıyız. Bebek giysilerinin yıkanması da önemlidir. Standart deterjanlarla yıkanmamalı bebekler için geliştirilen yıkama deterjanları ya da sabun tozu kullanılabilir. Bebeklerin hassas cildinden kimyasal meddeler kolayca emilebilir. Mümkün olduğunca organik ürünleri kullanmalıyız. Özellikle normal yumuşatıcılarda uzak durmalıyız. Durulama özellikle önemlidir. Gerekirse çift durulama yapılmalıdır.

Bebeklerin alt temizliği

Alt bezleri 20. yüzyılın en önemli icatlarından biridir. Gerçekten bir önceki nesilde annelerimiz kirli bebek bezlerinden neler çektiğini hep anlatırlar. Piyasada birçok bebek alt bezi mevcuttur. Bebeğimizin kilosuna uygun olarak en az tahrişi yapan, en az sızdıran ve en kullanışlı olanını tercih etmelisiniz. Bezin bebeğe uygunluğunu anlamak için bezin kemer gibi yapışmayı sağlayan cırtcırtlı uçlarının bez bağlandığında çok uzak kalmamalı ya da üst üste binmemelidir. Bebeklerin ilk günlerden kaka sayıları oldukça sıktır. 4-10 kez olabilir.

Anne sütü alan bebeklerin kakası hardal renginde, sarı sulu içinde peynirimsi materyaller mevcuttur. Bazen daha sulu ve yeşilimsi olabilir. Her kakadan sonra mutlaka alt temizliği yapılmalı ve bez değiştirilmelidir. Ortalama 5-8 kez bez değiştirmek gerekebilir. Alt temizliği çok önemlidir. Bu bölgede kalacak kaka ve idrar artıkları idrar yolu enfeksiyonu, pişik, mantar enfeksiyonu gibi sorunlara yol açabilir. Öncelikle el temizliği önemlidir. Bez değiştirilmeden önce ve sonra eller yıkanmalıdır. Bez değiştirilmeden önce kural olarak her zaman önden arkaya doğru olacak şekildi temizlik yapılmalıdır. Alt temizliği için uygun ortamlarda yıkanarak yapılabilir (Kuvet içinde değil mutlaka önden arkaya doğru akan suda yıkanmalıdır).

Islak pamukla ya da alkol ve katkı maddeleri içermeyen ıslak mendillerle önden arkaya doğru silinerek temizlenebilir. Özellikle kızlarda makat bölgesindeki kaka bulaşmış ıslak bezlerin tekrar ön taraftaki idrar yollarına temas ettirilmemesine dikkat edilmelidir. Temizleme işlemi yapıldıktan sonra mutlaka kurulanmalıdır, kağıt havlu kullanılabilir. Mümkünse kağıt havlu sürterek tahriş etmeden kurulanmalıdır. Kurulandıktan sonra günde 2-3 kez pişik kremi ince tabaka halinde sürülmelidir. Her bez değiştirmede sürmeye gerek yoktur.

Bebek banyosu

İlk günlerde bebeğin yıkanmasını bazı özel durumlar dışında pek önerilmez. Zaten bebekler ilk günlerde pek terlememektedirler. Bu dönemde bebeklerin cildinde uygun bir bakteriyel floralarının oluşması gereklidir. Yıkayarak bu durumu etkilememiz gerekir. Ayrıca ilk günlerde koruyucu tabaka oluşturan vermix tabakasının yıkanarak kaldırılması önerilmez. Ancak çok belirgin kan ya da mekonyum bulaşığı olduğunda yıkanabilir. İlk banyoyu göbek düştükten sonra yapabiliriz..

Anneler genellikle banyo konusunda zorlanır ama hiç büyütülecek bir şey değildir. Hatta anne bebek arasında iletişimi güçlendiren bebeği rahatlatan bir yanı da vardır. Banyodan önce bazı noktalara dikkat etmekte fayda fardır. Her şeyden önce beslenme sonrası banyo yaptırmamalıyız çünkü mideye baskı yaparak kusmasına yol açabiliriz. Bebeklerin ciltaltı yağ dokusu az olması nedeniyle hızla ısı kaybedeceklerinden banyo ortamı, banyo suyu ve oda ısısına dikkat edilmeli ve banyo süresi çok uzatılmamalıdır. Banyo özellikle kış aylarında ısıtılmalı ya da bebek odasında banyo yaptırılmalıdır. Banyo suyunun sıcaklığı 30-36 derece arasında olmalıdır.

Termometre ya da pratik olarak dirsekle kontrol edilebilir. Banyo günün aynı saatinde yaptırılması önerilir zira birçok bebeğin belli alışkanlıkları oluşmaya başlar ve belli saatlerde banyo yapmak onları rahatlatırken bazı zamanlar hoşuna gitmeyebilir. Yaz aylarında her gün banyo yaptırılabilir ancak kışın haftada 1-2 kez banyo yaptırmak yeterlidir. Mümkünse banyo sırasında yanınızda bir yardımcı olmalıdır. Bebekleri küvette su ile doldurup içine sokarak yıkamamalıyız.

En pratik olarak bebek küvetlerinin üzerine konan fileler kullanılabilir. Bebeğimizi sırt üstü fileye yatırıp bir elimizle alttan bebeğin sırtını ve başını desteklemeliyiz. Baş bir miktar yüksekte tutulmalı ve kulaklarına, burnuna ve ağzına banyo sularının kaçması engellenmelidir. Öncelikle vücut sonra baş yıkanmalıdır çünkü bebeklerde baş bölgesinden ısı kaybı daha hızlı gelişmektedir. Bebekler için uygun banyo ürünlerini tercih etmeliyiz.

Ne kadar göz yakmayan cinsten de olsalar ve bebek cildi için ne kadar uygun olduğu iddia edilse de şampuanlar kimyasal temizleyicilerdir. Her banyoda şampuan kullanmamıza gerek yoktur.

Haftada bir kez yeterli olacaktır. Yıkamak veya kurulamak için dış kulak yoluna papix v.s şeyler sokmayınız dışarıdan havlu ile silmek yeterli olacaktır. Banyo bittikten sonra bebek uzun süre ıslak kalmamalıdır. Isı kaybı gelişmemesi için hemen kurulamalıyız. Ardından bebek yağı yada nemlendirici kremlerle masaj yapılabilir. Bu şekilde masaj yapmak bebekleri çok rahatlatacak aynı zamanda ruhsal gelişimleri için yararlı olacaktır.

Dr. Talha Akil